راه اندازی تلفن VoIP

شاید شما مدتی است که اسم VoIP و تلفن اینترنتی را میشنوید و این سوالاتی درباره این نام برایتان به وجود آمده است؛ از جمله اینکه VoIP چیست؟ چه کاربردی دارد؟ چه مزایای و معایبی دارد؟ چگونه راه اندازی میشود و ... . در این مقاله میخواهیم به این سوالات پاسخ داده و چگونگی پیاده سازی VoIP را با هم بررسی کنیم.

 

VoIP چیست؟

عبارت VoIP مخفف Voice Over IP است و به معنی انتقال صوت بر روی دیتا است. در مرکز تلفن های متداول نظیر پاناسونیک، لازم است که از گوشی تلفن کاربر تا سانترال، کابلی کشیده شود. با این همه VoIP نیاز به کابل جداگانه ندارد، کافیست سوکت شبکه (همان RJ45) را به IP Phone بزنید. مهم نیست IP Phone در کجای دنیا باشد، در هر نقطه از دنیا که باشد، کافیست به مرکز تلفن خود دست پیدا کند و پس از آن شما میتوانید از این تلفن استفاده کنید. بنابراین مزیت اول VoIP عدم محدودیت جغرافیایی است.

 

آیا VoIP نیاز به اینترنت دارد؟

خیر، برای داشتن VoIP در سازمان خود، نیاز به داشتن اینترنت ندارید. کافیست مرکز تلفن خود را به سوئیچ شبکه متصل کرده و IP Phoneها را نیز به سوئیچ متصل کنید. کار تمام است، شما یک مرکز تلفن به همراه داخلی ها دارید.

 

مرکز تلفن VoIP چیست؟

این سوال برای تلفن های سانترال مطرح نمیشود، چرا که همه ما یک باکس سفید یا بنفش را دیده ایم که کابل هایی از آن خارج شده و به تلفن کارمندان متصل میشوند. ولی مرکز تلفن سیستم VoIP چیست؟

+ یکی از رایج ترین مرکز تلفن های سیستم VoIP، الستیکس است که نسخه جدید آن ایزابل نام دارد. یک سیستم Open Source با سیستم عامل لینوکس؛ بدون لایسنس. کافیست آن را بر روی VMWare نصب کرده و داخلی ها را در آن تعریف کنید. مرکز تلفن شما آماده کار است. واسط کاربری این نرم افزار، از طریق وب میباشد. اخیرا الستیکس توسط شرک 3CX خریداری شده و شما میتوانید لایسنس آن را خریداری نمائید. به دلیل Open Source بودن این نرم افزار، شما میتوانید آن را مطابق نیازهای خود، Customize کنید.

+ مرکز تلفن دیگر، Microsoft Lync نام دارد که کرک این نرم افزار در اینترنت یافت میشود. از قابلیت های مهم این مرکز تلفن، داشتن کنفرانس تصویری HD است. واسط کاربری این نرم افزار از طریق صفحه گرافیکی میباشد، بنابراین کار کردن با آن چندان پیچیده نیست. سازگاری بسیار خوبی با Active Directory دارد.

+ یکی دیگر مرکز تلفن های VoIP، نرم افزار Kerio Operator است. کرک این نرم افزار نیز در اینترنت یافت شده و کار کردن با آن نسبتا ساده است. کافیست کمی دانش VoIP داشته باشید تا بتوانید آن را پیاده سازی کنید.

+ مرکز تلفن آخر، CUCM بوده که محصول سیسکو است. کرک این نرم افزار در اینترنت وجود نداشته و نیاز به تهیه کرک آن را دارید. هرچند این نرم افزار واسط گرافیکی تحت وب دارد، با این همه کار کردن با آن نیاز به آموزش داشته و نمیتوان به صورت سعی و خطا آن را تنظیم کرد. این نرم افزار بر روی سیستم عامل لینوکس Red Hat سوار بوده و بسیار پایدار است. عموما سازمان های بزرگ که بیش از 40000 تلفن دارند، از این مرکز تلفن استفاده میکنند. البته سیسکو مرکز تلفن دیگری به نام CME دارد که بر روی IOSهای روتر سیسکو، قرار دارد. کنفرانس تصویری HD و سیستم TelePresence سیسکو، از قابلیت های دیگر این سیستم میباشد.

 

برای آموزش VoIP، از کجا شروع کنم؟

دوره CCNA Collaboration سیسکو، یکی از بهترین دوره ها برای افرادی است که میخواهند VoIP را به صورت اصولی و آکادمیک فرا بگیرند.

 

کاربرد VoIP چیست؟

اصلی ترین قابلیت VoIP، امکان اتصال چند شعبه از طریق WAN است. تصور کنید سازمان شما دارای چندین شعبه در سراسر دنیا است؛ پس از اتصال شعب سازمان خود بر روی بستر اینترنت، شما میتوانید ارتباط صوتی و تصویری میان شعب خود داشته باشید؛ بدون اینکه هزینه های زیاد تلفن بین الملل را پرداخت کنید. همچنین اگه به کشورهای دیگر سفر میکنید و میخواهید تلفن های شرکت خود را پاسخ دهید، VoIP کاملا راهکار مشکل شماست. هرچند Skype و Telegram میتوانند تا حدی این مشکل را مرتفع سازند، ولی راهکار کاملی نیستند. کافیست یک تلفن نرم افزاری بر روی گوشی موبایل خود نصب کنید و به اینترنت دسترسی داشته باشید؛ پس از آن میتوانید در هر نقطه از جهان، تلفن هایتان را پاسخ دهید.

 

بازار کار VoIP در ایران چگونه است؟

با توجه به اینکه سیستم مخابرات ایران و اکثر سازمان ها به سمت VoIP در حال مهاجرت کردن هستند، داشتن دانش VoIP یکی از ملزومات در محیط های بزرگ میباشد. هرچند بازار کار VoIP در خارج از ایران نیز بسیار پر متقاضی میباشد.

آیا در سیستم VoIP، اکو وجود دارد؟

وجود اکو یکی از مشکلات متداول در سیستم تلفنی VoIP است که اکثر افراد، آن را از معایب VoIP میدانند. با این همه باید گفت که اکو بخشی از VoIP نیست و وجود اکو به دلیل تنظیمات نادرست Voice Gateway است؛ دستگاهی که خطوط آنالوگ را به شبکه شما متصل میکند.

 

آیا میتوان سانترال سازمان خود را به VoIP متصل کرد؟

بله، در صورتی که سازمان شما دارای چندین شعبه است و میخواهید سانترال تمامی شعبات را از طریق WAN به یکدیگر متصل کنید، میتوانید با تهیه Voice Gateway، تمامی سانترال های آنالوگ خود را به یکدیگر متصل کنید تا کاربران بتوانند با گرفتن داخلی شعبه دیگر، با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

 

هزینه راه اندازی VoIP چقدر است؟

هزینه راه اندازی VoIP معمولا بیش از هزینه راه اندازی سانترال است. عموما از مرکز تلفن الستیکس استفاده میشود؛ چرا که فاقد لایسنس میباشد. با این همه به دلیل Open Source بودن این نرم افزار، در صورت بروز مشکل هیچ پشتیبانی به شما ارائه نمیشود. بنابراین خودتان مسئول این سیستم خواهید بود. راهکار بهتر، استفاده از IP PBX میباشد؛ دستگاهی که یک شرکت (مانند شرکت گرنداستریم) تولید کرده، سیستم الستیکس را Customize کرده و آن را بر روی این دستگاه نصب کرده است. ظاهر این دستگاه ها همانند یک سوئیچ سیسکو میباشد و قیمت آنها از 2 میلیون الی 7 میلیون تومان میباشد. هرچه تعداد پورت های خطوط شهری آن افزایش پیدا میکند، قیمت آن نیز افزایش پیدا میکند به طور مثال در صورتی که 4 خط شهری دارید، نیاز به IP PBX UCM6204 خواهید داشت.

در صورتی که قصد استفاده از مرکز تلفن CUCM را دارید، هزینه کرک و نصب و راه اندازی مرکز تلفن، حدود 10 میلیون تومان خواهد شد. البته این رقم بسته به نیازهای سازمان شما، ممکن است افزایش پیدا کند.

مرکز تلفن های دیگری نظیر آوایا نیز وجود دارند که علاوه بر کیفیت خوبشان، لازم است هزینه زیادی برای تهیه لایسنس های آن پرداخت نمائید که این هزینه تا 100 میلیون تومان نیز ممکن است افزایش یابد. بنابراین پیش از انتخاب مرکز تلفن برای سیستم VoIP خود، حتما به قابلیت ها و هزینه های آن اشراف کامل داشته باشید.

 

نویسنده مقاله: سید حسین آل طعمه

نوشته شده در تاریخ: 96/06/24